فیلم نوشت فیلم نوشت

یوسف سرافراز

مقالات(4)

در باب سینمای اجتماعی
در باب سینمای اجتماعی

در باب سینمای اجتماعی

دغدغه‌ی اجتماعی یا عبارات مشابه دیگر، بنابر ذائقه‌ی کارگردان‌ها و مخاطبان، ژانری است که می‌توان به وضوح حضور رو به فزونی آن را در تولیدات سینمایی ایران مشاهده کرد. هرچند عبارت «فیلم اجتماعی» عبارتی کلی و مبهم است، که در ادامه چرایی آن را توضیح می‌دهم، اما به نظر می‌رسد سینمای ایران توانسته معنای مشخصی از فیلم اجتماعی، سینمای اجتماعی و حتی امر اجتماعی در سینما برسازد و مخاطبان هم با این معنا همراه شده‌اند.
فرزند کمتر، یا زندگی بهتر؟ مسئله این است
فرزند کمتر، یا زندگی بهتر؟ مسئله این است

فرزند کمتر، یا زندگی بهتر؟ مسئله این است

خجالت نکش در نگاه اول فیلم تقابل‌هاست در یک زمینه طنز که مدام به مخاطب یادآور می‌شود چه جای خنده؟ فیلم را می‌توان در چند مضمونِ دوگانه بیان و نقد کرد. همان مضامین دوگانه‌ای که ساختار روایی فیلم را هم می‌سازند: دوگانه روستایی – شهری، دوگانه‌ی سپهر سیاسی - زندگی روزمره، دوگانه‌ی برنامه‌ریزی‌های سیاست اجتماعی و در نهایت دوگانه اراده – تقدیر که سکانس‌های انتهایی فیلم را شکل می‌دهد.
چه کسی دیوانه است؛ آنکه می‌خواهد برقصد؟! ; نگاهی به فیلم دلم می‌خواد
چه کسی دیوانه است؛ آنکه می‌خواهد برقصد؟! ; نگاهی به فیلم دلم می‌خواد

چه کسی دیوانه است؛ آنکه می‌خواهد برقصد؟! ; نگاهی به فیلم دلم می‌خواد

«اصل ماجرا و فکری که درذهن من وجود داشت این بود که اگر شما یک آهنگ ریتمیک بشنوی و دلت بخواهد برقصی اگر در خیابان باشی آیا می‌توانی ماشین را کنار بزنی و برقصی؟ و دیدم که این کار اصلا شدنی نیست چون می‌گویند دیوانه است، همانطور که از وسط فیلم هم می‌فهمیم شخصیت ما یک دیوانه است»
رزم‌آرا، دوسیه‌ای که مسکوت می‌ماند
رزم‌آرا، دوسیه‌ای که مسکوت می‌ماند

رزم‌آرا، دوسیه‌ای که مسکوت می‌ماند

نقد و بررسی فیلم مستند، میان دو نوع مواجهه سرگردان می‌ماند: از یک ‌سو نقد فیلم و عناصر سینماتوگرافیک آن و از سوی دیگر نقد موضوع مستند و در نتیجه ورود به بحث‌های تخصصی متناسب با آن موضوع که دیگر نمی‌تواند درون مرزهای فیلم محدود بماند و از آن فراتر می‌رود.
Powered by TayaCMS